MCAS is een aandoening waarbij er chemische stoffen, die mestcelmediatoren worden genoemd te vaak of in overvloed vrijgegeven, en/of als reactie op triggers die doorgaans niet als schadelijk worden beschouwd (zoals voedingsmiddelen en chemicaliën).
Dit kan leiden tot een breed scala aan, voornamelijk allergische, symptomen die meerdere delen van het lichaam beïnvloeden.
Mestcellen zijn cellen die in het lichaam betrokken zijn bij het afweersysteem en helpen bij het bestrijden van infecties.
In het geval van MCAS worden deze cellen te snel geactiveerd en geven dan onder andere te veel histamine af.
Kort gezegd: in plaats van te voorkomen dat je ziek wordt, zijn zij degenen die je ziek maken.
MCAS
Mast Cell Activation Syndrome
(Mestcel Activatie Syndroom)
Symtpomen
De symptomen zijn per persoon verschillend en ster uiteenlopen van huiduitslag, irritatie, hoofdpijn, spierpijn, vermoeidheid, loopneus of verstopte neus tot diaree, misselijkheid, braken, opgeblazen gevoel, buikpijn, cognitieve disfunctie en bloeddrukinstabiliteit.
Kortademigheid en pijn op de borst kan ook voorkomen, evenals als spierpijn, gevoel van flauwte, baarmoederkrampen of bloedingen.
Bij beginnende MCAS verschijnen plekken van uitslag op het lichaam die vrijwel spontaan overgaan en kan extreem jeukerig zijn, met een anti histamine verdwijnt de jeuk maar blijft de uitslag komen en gaan.
MCAS kan de volgende lichaamscategorieën sterk beïnvloeden:
Zenuwstelsel (hersenen en zenuwen).
Ademhalingssysteem (longen en luchtwegen).
Cardiovasculair systeem (hart en bloedvaten).
Spijsverteringsstelsel (maag-darmkanaal ).
Eventuele triggers
Triggers en symptomen van MCAS variëren sterk van persoon tot persoon.
Voorbeelden van deze triggers kunnen geuren, lichaamsbeweging, stress en temperatuurveranderingen zijn.
MCAS-symptomen kunnen komen en gaan en kunnen in de loop van de tijd vaak bij dezelfde persoon veranderen.
Dit kan het moeilijk maken om specifieke triggers te identificeren, en het aantal triggers en de ernst van de symptomen kunnen blijven toenemen naarmate de aandoening vordert.
Er is meer onderzoek nodig om MCAS te begrijpen.
Soms komt de aandoening voor in familiegroepen, wat erop wijst dat er mogelijk genetische oorzaken van MCAS zijn.
Mogelijke triggers kunnen zijn:
Hitte, kou of plotselinge temperatuurschommelingen
Stress: emotioneel, fysiek, inclusief pijn, of omgevingsfactoren (d.w.z. weersveranderingen, vervuiling, pollen, huidschilfers van huisdieren,..)
Activiteiten en sporten
Vermoeidheid
Eten of drinken, inclusief alcohol
Geneesmiddelen (opioïden, NSAID's, antibiotica en sommige lokale anesthetica) en contrastkleurstoffen
Natuurlijke geuren, chemische geuren, parfums en geuren
Gif (bij, wesp, gemengde wespen, spinnen, vuurmieren, kwallen, slangen, bijtende insecten, zoals vliegen, muggen en vlooien,..)
Infecties (viraal, bacterieel of schimmel)
Mechanische irritatie, wrijving, trillingen
Zon/zonlicht
Anafylactische shock
Mensen met MCAS lopen een verhoogd risico op een anafylactische reactie nadat ze een trigger hebben ervaren.
Anafylaxie is een potentieel levensbedreigende allergische reactie, waarbij de symptomen snel optreden en het is belangrijk om op de hoogte te zijn van de volgende symptomen:
Luchtwegen: let op een aanhoudende hoest, gezwollen tong of lippen en slikproblemen.
Ademhaling: let op ademhalingsmoeilijkheden en piepende ademhaling.
Bloedrcirculatie/bewustzijn: let op verlaagde bloeddruk, verwarring en het plots in elkaar zakken.
Pre-geladen adrenaline-auto-injectoren, beter bekend als EpiPens, worden voorgeschreven om een anafylaxie onmiddellijk te kunnen behandelen.
Als je risico loopt op anafylaxie, moet je de auto-injector altijd bij je dragen en de EpiPen gebruiken zodra zich symptomen van anafylaxie voordoen.
Bel altijd onmiddellijk na de injectie een ambulance, ook als er een drastische verbetering optreedt om ter controle naar de SEH te gaan.
(Voor patiënten met de ziekte van Addison kan dit onvoldoende of niet helpen en is een noodinjectie met 100mg Solu Cortef noodzakelijk!)
Diagnose en behandeling
De gespecialiseerde arts die meestal wordt bezocht voor onderzoek/diagnose voor MCAS is een immunoloog.
MCAS kan heel lastig te diagnosticeren zijn dat uiteindelijk jaren kan duren eer de diagnose kan worden gesteld.
Artsen zien de aandoening vrijwel vaak over het hoofd mits MCAS nog maar recentelijk is ontdekt.
Er kunnen meerdere tests volgen en kan niet het verwachte resultaat geven door de afhankelijkheid van de intensiteit van de symptomen op dat moment, of de klachten zijn gaan rusten na een eventuele opflakkering.
MCAS kan plots in klachten flink toenemen door bepaalde triggers; zowel interne als externe omstandigheden dat wordt gezien als een opflakkering of aanval.
Het is dus moeilijk om een diagnose te stellen, omdat er geen consensus bestaat over het testen op zich en er veel vals-negatieven als uitkomst.
Het testen is meestal een combinatie van Trytase (bloedtest) en een 24-uurs urine om te zoeken naar methylhistamine en pdg2.
Sommige artsen zullen een klinische diagnose uitvoeren op basis van de respons op de gegeven behandeling.
De meest voorgeschreven medicaties om MCAS te behandelen zijn antihistamine medicatie en eventueel mastcel stabilisator.
Behandelingen variëren per persoon en welke van welk type MCAS er sprake is (er zijn vier stadiums van behandelingsintensiteit).
Het is belangrijk voor jezelf om een dagboek bij te houden waarin je de datum, uur en aard van klachten goed bijhoudt zodat dit kan worden besproken bij de arts.
Vergeet zeker niet te noteren wat je ervoor hebt gegeten of welke activiteit je hebt gedaan, evenals ook welke producten je hebt gebruik (wasmiddel, zeep, parfum,…).
Foto’s van huiduitslag kunnen ook worden gemaakt.
MCAS en co-verwante aandoeningen
MCAS is vaak een aandoening die ontstaat door een andere co-verwante aandoening zoals POTS, EDS en diabetes type 2, deze mensen lopen dus verhoogd risico voor het ontwikkelen of krijgen van MCAS.
De relatie tussen MCAS en veel van deze co-verwante aandoeningen moet nog volledig worden begrepen en is er meer onderzoek nodig.
'/%3e%3c/svg%3e)
Ga naar de pagina Literatuur om meer te lezen over MCAS in detail.